Απαραίτητη είναι πλέον η προσκόμιση του εκκαθαριστικού σημειώματος ή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος τόσο από τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα για συναλλαγές με τις τράπεζες.

Η υποχρέωση προκύπτει από απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, που έχει τεθεί σε εφαρμογή από τον Μάρτιο του 2012 και αποσκοπεί στο να διαπιστωθεί κατά πόσο οι κινήσεις χρημάτων δικαιολογούνται από το ύψος των ετήσιων εισοδημάτων των φορολογουμένων.

Όπως προβλέπει η απόφαση, για τη διασταύρωση των εισοδημάτων για τα φυσικά πρόσωπα απαιτείται η επίδειξη του εκκαθαριστικού σημειώματος, ενώ τα νομικά πρόσωπα ή οι επιτηδευματίες θα πρέπει να επιδεικνύουν τη δήλωση εισοδήματος και την επιβεβαίωση πληρωμής του φόρου. Η σχετική υποχρέωση αφορά τόσο νέους όσο και υφιστάμενους πελάτες των τραπεζών, έστω και αν αυτοί συναλλάσσονται για μία μόνο φορά, ενώ οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες από τον νόμο να ζητούν την επικαιροποίηση των εγγράφων αυτών και να τηρούν αντίγραφά τους. Η διαδικασία συναντά σε αρκετές περιπτώσεις την απροθυμία των συναλλασσομένων, οι οποίοι προβάλλουν το απόρρητο των φορολογικών τους στοιχείων, αρνούμενοι να προσκομίσουν τα σχετικά έγγραφα, με συνέπεια να αδυνατούν να πραγματοποιήσουν συναλλαγές ή να ανοίξουν ένα απλό καταθετικό λογαριασμό. Οι αρρυθμίες που παρουσιάζονται υποχρέωσαν την Ελληνική Ενωση Τραπεζών να προχωρήσει σε διευκρινίσεις, σημειώνοντας ότι οι τράπεζες προβαίνουν στις παραπάνω ενέργειες στο πλαίσιο του νόμου.

Με βάση την Πράξη της ΤτΕ, ύποπτος για φοροδιαφυγή θεωρείται ο πελάτης που:

• • Εμφανίζεται απρόθυμος να προσκομίσει το εκκαθαριστικό της φορολογικής του δήλωσης, ως προαπαιτούμενο για τη διαμόρφωση του συναλλακτικού του προφίλ, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις της τράπεζας.
• • Διενεργεί συναλλαγές, ειδικά καταθέσεις μετρητών, που δεν είναι συμβατές με τη φορολογική του δήλωση ή με τη δηλωθείσα επαγγελματική του δραστηριότητα.
• •Εμφανίζει κατά την αίτηση λήψης δανείου, εισοδήματα που δεν προκύπτουν από τη φορολογική του δήλωση.
• •Παρουσιάζει ικανότητα πληρωμής δόσεων ή αποπληρωμή δανείων, που δεν δικαιολογείται με βάση τη φορολογική του δήλωση.
• • Πραγματοποιεί μεγάλου ύψους δωρεές, χωρίς να δικαιολογούνται από το οικονομικό του προφίλ.
• • Αρνείται να προσκομίσει, ή προκύπτουν ανακολουθίες στα απαιτούμενα παραστατικά ή τιμολόγια που προσκομίζει για να δικαιολογήσει τις συναλλαγές του, όπως απουσία βασικών στοιχείων του τιμολογίου.

Στο στόχαστρο του ελέγχου τίθενται πελάτες και συναλλαγές που χαρακτηρίζονται υψηλού κινδύνου, όπως ελεύθεροι επαγγελματίες που διατηρούν ή είναι δικαιούχοι λογαριασμών στους οποίους πιστώθηκαν κατά το προηγούμενο έτος ποσά άνω των 200.000 ευρώ και νομικά πρόσωπα, στους λογαριασμούς των οποίων οι συνολικές καταθέσεις ή αναλήψεις μετρητών κατά το προηγούμενο έτος υπερέβησαν τις 300.000 ευρώ.

Στην Πράξη απαριθμούνται οι ύποπτες συναλλαγές που έχουν υποχρέωση να διερευνούν οι τράπεζες για φοροδιαφυγή και μεταξύ αυτών είναι η διενέργεια σημαντικού ύψους συναλλαγών που αφορούν πωλήσεις προϊόντων ευάλωτων σε απάτη ΦΠΑ και δεν είναι συμβατές με τον συνήθη τρόπο συναλλακτικής δραστηριότητας επαγγελματιών του κλάδου, ενώ στο στόχαστρο μπαίνουν επίσης οι μεταφορές κεφαλαίων και οι συναλλαγές που γίνονται με στόχο την αγορά ακινήτων. Ύποπτη είναι, επίσης, η χρήση του προσωπικού λογαριασμού του ιδιοκτήτη ή του υπαλλήλου μιας εταιρείας για τη διενέργεια συναλλαγών της επιχείρησης, με στόχο την απόκρυψη πωλήσεων ή άλλων εταιρικών γεγονότων.

Η Καθημερινή